Το λεμόνι ή κίτριον η λεμονέα (λατινική ονομασία: citrus x limon) είναι από τα σπουδαιότερα και πολλαπλά χρησιμοποιούμενα για οικιακή χρήση φυσικά φάρμακα. Είναι καρπός της λεμονιάς που είναι μικρό αειθαλές δένδρο που φθάνει σε ύψος τα έξι μέτρα με έντονα πράσινα οδοντωτά φύλλα. Η λεμονιές πιστεύεται ότι είναι ιθαγενή δένδρα της Ινδίας. Καλλιεργήθηκαν στην Ευρώπη για πρώτη φορά τον 2ο μ.Χ. αιώνα και σήμερα φύονται στις μεσογειακές χώρες και σε όλα τα υποτροπικά κλίματα ανά τον κόσμο. Αναπαράγεται με σπόρους κατά την διάρκεια της άνοιξης, προτιμά καλά αποστραγγισμένα εδάφη και άφθονο ήλιο. Οι καρποί συλλέγονται τον χειμώνα που η συγκέντρωση σε βιταμίνη C είναι στο μέγιστο επίπεδο. Το λεμόνι αποτελεί εξίσου συνηθισμένη τροφή αλλά και γιατρικό. Λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε βιταμίνη C καθιστά τον οργανισμό ανθεκτικό στις μολύνσεις τα κρυολογήματα και τη γρίπη. Τα βασικά ενεργά συστατικά του λεμονιού είναι πτητικό έλαιο (περίπου το 2-3% από την φλούδα του καρπού), λεμονένιο (εως 70%), α-τερπινένιο, α-πινένιο, β-πινένιο, κιτράλη, κουμαρίνες, βιοφλαβονοειδή , Βιταμίνες Α, Β1,Β2,Β3, C (45mg / 100gr καρπού), φυτικές ίνες (πηκτίνη) και γλίσχρασμα.Χρήσεις: Τα λεμόνια αποτελούσαν γιατρικό για το σκορβούτο (προκαλείται από την έλλειψη βιταμίνης C) πολύ πριν ανακαλυφθεί η βιταμίνη C. Επίσης είναι ένα πολύτιμο προληπτικό φάρμακο. Οι αντισηπτικές και καθαριστικές του δράσεις είναι πολύτιμες για όσους είναι επιρρεπείς στην αρτηριοσκλήρωση, στις λοιμώξεις και στον πυρετό (ιδιαίτερα του στομάχου, του συκωτιού και των εντέρων). Η ικανότητά του να ενισχύει τα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων βοηθάει στην πρόληψη των διαταραχών του κυκλοφορικού συστήματος και της αιμορραγίας των ούλων. Το λεμόνι είναι επίσης χρήσιμο ως γενικό τονωτικό για πολλές χρόνιες παθήσεις. Πάνω από όλα συντελεί στην διατήρηση της καλής υγείας. Ολόκληρος ο καρπός, ιδιαίτερα η ψίχα, θεραπεύει την αρτηριοσκλήρωση, τα αδύναμα τριχοειδή αγγεία, τους κιρσούς και την τάση που έχουν κάποιοι άνθρωποι να μελανιάζουν εύκολα. Ο χυμός του λεμονιού είναι καλός για τα κρυολογήματα , τη γρίπη και τις λοιμώξεις του στήθους. Δρα και ως τονωτικό για το συκώτι και το πάγκρεας. Βελτιώνει την όρεξη και βοηθάει στην αποκατάσταση της οξύτητας του στομάχου, στα έλκη, στην αρθρίτιδα, στην ουρική αρθρίτιδα και στους ρευματισμούς. Ο χυμός του λεμονιού όταν κάνουμε γαργάρες ανακουφίζει τον ερεθισμένο λαιμό, την ουλίτιδα την κακοσμία του στόματος και τα στοματικά έλκη. Εξωτερικά ο χυμός του λεμονιού μπορεί να χρησιμοποιηθεί απευθείας επάνω στα σπυράκια της ακμής, στους μήκυτες των ποδιών, στις χιονίστρες, στα κεντρίσματα εντόμων, στην τριχοφυτία, στα εγκαύματα από τον ήλιο και στις κρεατοελιές. Μπορεί το λεμόνι να είναι όξινο αλλά μόλις επέλθει η πέψη του γίνεται αλκαλικό μέσα στον οργανισμό πράγμα που το καθιστά χρήσιμο στις ρευματικές παθήσεις όπου η οξύτητα είναι παράγοντας που συμβάλλει στην δημιουργία τους. Η χρήση του λεμονιού βοηθάει πνευματικά στην συγκέντρωση, μειώνει την κόπωση, δίνει ενέργεια, ενισχύει την μνήμη και μειώνει την μελαγχολία και την κατάθλιψη. Σύμφωνα με μελέτες η καθημερινή κατανάλωση ενός λεμονιού επί ένα μήνα, μείωσε τα επίπεδα την χοληστερόλης στο αίμα σε ενήλικους ασθενείς. Επίσης σύμφωνα με άλλες μελέτες το λεμόνι προλαμβάνει τις καρδιακές παθήσεις. Οι ίδιες μελέτες υποδηλώνουν σημαντικό ρόλο των φλαβονοειδών από τα εσπεριδοειδή στη θεραπεία της δυσλιπιδαιμίας, της αντίστασης στην ινσουλίνη, της ηπατικής στεάτωσης, της παχυσαρκίας και της αθηροσκλήρωσης. Τα ευνοϊκά για την υγεία αποτελέσματα επιτυγχάνονται μέσω πολλαπλών μηχανισμών δράσης. Άλλες έρευνες έδειξαν την σημαντική δράση του κιτρικού οξέως που υπάρχει στον χυμό του λεμονιού στην πρόληψη και καταπολέμηση της ουρολιθίασης (σχηματισμός πέτρας στα νεφρά). Το κιτρικό οξύ αποτελεί έναν φυσικό αναστολέα του σχηματισμού κρυστάλλων στα ούρα από τα άλατα ασβεστίου που υπάρχουν στο νερό. Το λεμόνι σε συνδυασμό με φυτικές τροφές πλούσιες σε σίδηρο μπορεί να ανεβάσει τα επίπεδα σιδήρου και φερριτίνης σε ανθρώπους με σιδηροπαινική αναιμία , λόγω του ότι είναι πλούσιο σε βιταμίνη C. Η συχνή χρήση λεμονιού έχει βρεθεί πως έχει προληπτική δράση κατά του καρκίνου. Σύμφωνα με εργαστηριακές μελέτες ο χυμός λεμονιού έχει δείξει αντικαρκινική δράση έναντι καρκινικών κυττάρων από καρκίνο του μαστού, του πνεύμονα και του παχέος εντέρου. Λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες το λεμόνι μπορεί να βελτιώσει την υγεία ασθενών με διαβήτη, μειώνοντας τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.Βασικά Παρασκευάσματα:Για το κρυολόγημα αναμιγνύουμε 20ml φρεσκοστιμμένο χυμό λεμονιού με 50ml ζεστό νερό, μια λιωμένη σκελίδα σκόρδου και μια πρέζα κανέλα. Πίνουμε από αυτό τρεις φορές την ημέρα.Για τον ερεθισμένο λαιμό αραιώνουμε 20ml φρεσκοστιμμένο χυμό λεμονιού με 20ml ζεστό νερό και το χρησιμοποιούμε για γαργάρες.Για γαστρεντερίτιδα στίβουμε τον χυμό ενός λεμονιού σε ένα ποτήρι με χλιαρό νερό και το πίνουμε σταδιακά μέσα σε μια ώρα.Το αιθέριο έλαιο μπορεί να εφαρμοστεί μόνο εξωτερικά και συνήθως αραιώνεται σε ελαιόλαδο ή άλλο έλαιο βάσης λόγω της πολύ υψηλής συγκέντρωσης δραστικών ουσιών ανά μονάδα όγκου. Για την παρασκευή του χρησιμοποιείται ειδικός εξοπλισμός απόσταξης γι αυτό μπορούμε και να το προμηθευόμαστε από το εμπόριο έτοιμο. Αραιώνουμε 5 σταγόνες σε 5ml ελαιολάδου και κάνουμε επάλειψη πάνω σε έλκη του στόματος. Γ.Π.